Basılı Yayıncılıkta Dijital Dönüşüm

Future Exploration Network isimli futurist kuruluş, dünyadaki son basılı gazetelerin 2040 yılında yayımlanacağını ve bundan sonra basılı gazete yayımlanmayacağını öngörüyor.

Future Exploration Network öngörüsüne ülkeler bazında bakıldığında ise son basılı gazetenin tarihlerini Amerika’da 2017, İngiltere’de 2019, Almanya’da 2030, Rusya ve Türkiye’de ise 2036 yılı olarak belirtiliyor. Yaşam sarmalı teorisine göre ise bu sürelerde bu değişimin gerçekleşeceğini düşünmek hiçte hayal gibi görünmüyor. Dünya geneline baktığımızda basılı gazetelerin web sitelerini açması 1995 yıllına kadar gidiyor. Dünyada bu işin öncüleri ise bugün dünyanın en saygın gazeteleri arasında yer alan The Washington Post, The New York Times gibi gazeteler.

Ülkemizde basılı yayın organı tarafından oluşturulan ilk internet sitesi ise (19 Temmuz 1995) Aktüel Dergisi’nin. Aktüel Dergisini aynı yılın devamında Leman Dergisi izliyor. İnternette yayına geçen ilk gazete ise Zaman (2 Aralık 1995). Hürriyet ve Sabah ise 1 Ocak 1997’de online yayın hayatına geçiyorlar.

İnternet penetrasyonun her geçen gün artmasıyla birlikte kullanıcıların haber alma, haber okuma ve haber beklentilerinde de köklü değişimler yaşandı. Artık değişim kelimesi dahi drone çekimi sıradan bir kelime olmaya aday olduğu bir dünyada basılı yayınların bu etkileşimden etkilenmemesi beklenemezdi.

Bugünün dünyasında basılı yayınların en büyük dezavantajı hız ve reklam gelirleri olarak ortaya çıktı. Bilgiye ulaşma hızının bu kadar kolaylaştığı, gündemlerin eskiye göre çok yoğun ve dinamik olduğu, alternatif gelirlerin hızla kurumsal tanıtım filmi geliştiği bir dünyada basılı yayınların bu duruma direnmesi çok kolay bir durum değil.

Basılı yayınlar açısından bir diğer dezavantaj ise ölçümleme. Özellikle basılı yayınların ayakta kalmasını sağlayan reklam gelirlerinde net bir hesaplama bütünü yok. Bugün bir basılı gazeteyi dört kişinin okuduğu farz edilerek bir hesaplama yöntemi drone çekimleri kullanılıyor. Dijitalin bu denli hesap verebilir ve şeffaflığı karşısında markalar reklam kalemlerini yavaş yavaş basılı yayınlardan çekerek dijitale yöneltiyorlar.

Tablet gazeteciliği, veri gazeteciliği, vatandaş gazeteciliği, hibrit gazetecilik (Pro-ama gazetecilik) gibi kavramlar bir anda gazetecilik dünyasında yer aldı ve kendinden söz ettirir hale geldi. İnternet erişim olanaklarındaki artış ve internetin her gün daha çok kitleye penetre oluşu basılı yayınları da bir anlamda dijital dönüşüme zorunlu kıldı.

2013 yılının ilk çeyreği için TÜİK tarafından açıklanan “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2013”de internet kullanan dört kişiden üçünün online haber, gazete ya da dergi okuduğu sonucuna ulaşıldı. İnternet kullanan bireylerin interneti en çok %75,6 ile online haber, gazete ya da dergi okuma için kullanmaları sonucu sanırım internet yayıncılığının gelişim ve değişimine veri olabilecek en önemli göstergelerden.

Dijital dönüşümü fırsat olarak görüp bu evrende şimdiden doğru şekilde konumlanmak ve pastadan pay almaya başlamak basılı yayıncıların en önemli gündem maddelerinden. Bunu gündemine almayan yayın var ise oturup tekrar düşünmelerinde fayda var.

Basılı Yayında Neden “Dijital Dönüşüm”?

Hız

Tabiri caizse “Hız” bugünün dünyasının sloganı. Haber alma alışkanlıklarında artık en önemli etken. Dijital yayınlar hız konusunda basılı yayınlara göre çok üstün. Basılı yayınlarda var olan gelişmeleri ancak bir sonraki sayıda öğrenebilirken dijital yayınlarda bu süre yarım saati geçmiyor.

Kategorileme

Dijital yayınlarda haberlerin kategorilenmesi mümkünken basılı yayınlarda bu durum dijitaldeki kadar geniş ve kapsamlı yapılamıyor. Bu açıdan dijital gazete ve dergiler daha çok kullanıcı dostu ve düzenli.

Zengin İçerik Sunumu

Dijital yayınların en güçlü olduğu alanlardan biri zengin içerik sunumu. Ses, görüntü, grafik, metin gibi bir çok farklı bileşen bir arada sunulabiliyor. Basılı yayınlarda fotoğraf ve içerik varken dijital yayınlarda içerik, görsel galeri, video gibi çok farklı multimedya araçlarıyla ortak bir havuz oluşturulabiliyor.

Okuyucu Katkısı

Basılı yayınlar tek yönlü bir iletişim modeline sahipken dijital yayınlarda bu durum çift yönlü iletişim şeklinde gerçekleşiyor. Dijital yayınlarda okuyucular habere yorum yapıp, tartışabiliyorlar.

Mobilleşme ve Erişim

Mobil cihazların hayatımıza entegre olmasıyla birlikte dijital yayınlar her an yanımızda en güncel şekilde var oluyor. İstediğiniz yerden, istediğiniz zaman habere erişim imkanı mevcut. Aynı zamanda gazetelerin sunduğu mobil hizmetlere göre de bu yayınları kişiselleştirebilmek mümkün. Dijital yayınlara bugünün dünyasında her yerden erişim mevcut.

Güncellik

Basılı yayınlar günde bir kez yayınlanırken dijital yayınlar tabiri caizse her dakika güncelleniyor. Taze ve en güncel habere buradan ulaşma imkanı var. Bu durumda her an güncel ve ilgi çekici içerik açısından okuyucuyu daha çok cezp ediyor.

Hacim

Birden çok basılı yayını taşımanın zorluğunu herkes bilir. Hatta gazeteleri otobüs vb. yerlerde okumak zordur. Dijitalde ise birden çok yayına aynı anda erişim imkanı mevcut. Okumak ve taşımak kolay.

Global Yayın

Dijital yayınlar sadece ülke sınırları içerisinde değil ülke dışına da yayın imkanına sahip. Bu yönüyle öncü. Sadece ülkenizdeki değil diğer ülkelerdeki gelişmeler de çok yakından ve farklı kaynaklardan takip edilebilir durumda.

Ayağa Gelen Haber

Dijital yayınların sunduğu bülten uygulamaları ile istediğiniz ve ilgilendiğiniz haberin size gelme durumu söz konusu. Artık muhabirler kapınızı çalıyor. Basılı yayınlarda ise size verileni okumak gibi durum söz konusu.

Hedefler, Veriler, Araştırmalar

Hedefler, veriler ve araştırmalar markalar için en değerli üçlülerden. Özellikle yaşam ve gelişim döngüsünü sağlayan reklam gelirlerinde hedefler ve veriler hayati önem taşıyor. Dijitalde bu durum basılı yayınlara göre kıyaslanamayacak düzeyde. Dijital yayınlarda aynı zamanda gerçek zaman araştırmalar yapabilme imkanına sahipken, reklam modellerindeki çeşitlilikle farklı hedef kitlelerine farklı şekillerde ulaşabilmek mümkün.

Entegrasyon

Dijital yayınları bir çok kanal ile entegre edebilmek mümkün (Sosyal medya vb.). Bu sayede daha çok okuyucu kitlesine ulaşabilme yani daha çok okunabilme imkanına sahip. 360 derece bir iletişim söz konusu.

Dijital Dönüşüme Örnek Basılı Yayınlar

Lloyd’s List (http://www.lloydslist.com)

Londra’da 1734 yılında kurulan dünyanın en köklü gazetesi Lloyd’s List, 2013’ün Aralık ayında kâğıt baskıyı bırakıp, tamamen dijitale geçti.